Γνωρίζετε ότι υπάρχουν ταινίες οι οποίες συνδυάζουν την έγχρωμη και την ασπρόμαυρη εικόνα ταυτόχρονα και το αποτέλεσμα γίνεται εντυπωσιακό;

Αυτή η τεχνική χρησιμοποιείται για πολλούς και διάφορους λόγους. Όταν ξεκίνησε ο κινηματογράφος, από την αρχή ακόμα, έγιναν οι πρώτες προσπάθειες για να εισαχθεί το χρώμα στην εικόνα. Κι αυτό το πέτυχαν πρώτα με το να χρωματίζουν τις εικόνες καρέ καρέ με το χέρι. Ένα τέτοιο δείγμα βλέπουμε για πρώτη φορά, στην πρώτη βωβή εκδοχή του Ben Hur το 1925, όπου αρκετές σκηνές παρουσιάζονται έγχρωμες. Όταν αργότερα το χρώμα αρχίζει να παίρνει κυρίαρχη θέση στον κινηματογράφο, τότε πολλοί δημιουργοί θα πειραματιστούν με αυτό.

Άλλες φορές όταν ο ήρωας της ταινίας αφηγείται ένα γεγονός, η αφήγησή του παρουσιάζεται σε ασπρόμαυρο κι όταν το πλάνο επιστρέφει σε αυτόν η εικόνα γίνεται έγχρωμη. Αντίστοιχα, όταν η ταινία κάνει flashback και μας παρουσιάζει εικόνες από το παρελθόν, μας τις δείχνει ασπρόμαυρες κι όταν επιστρέφει στο παρόν, επανέρχεται και το χρώμα.

Σε άλλες περιπτώσεις, βλέπουμε κυρίως σε ταινίες φαντασίας -π.χ. Ο μάγος του Οζ– τη βαρετή ζωή μιας κοπέλας στο αγρόκτημα της θείας της σε ασπρόμαυρη εικόνα. Όταν η κοπέλα όμως επισκεφθεί την παραμυθένια χώρα, τότε η οθόνη μας γεμίζει εντυπωσιακά με χρώματα.

Άλλες φορές πάλι, όταν ο σκηνοθέτης θέλει να εστιάσει σε ένα πρόσωπο ή αντικείμενο, παρουσιάζει μέσα στην ασπρόμαυρη εικόνα, ένα πρόσωπο ντυμένο με έγχρωμα ρούχα κλπ. Αυτό το βλέπουμε στην ταινία «Η λίστα του Σίντλερ» του Steven Spielberg.

Επίσης για λόγους ατμόσφαιρας, θα χρησιμοποιηθούν συγχρόνως στην ίδια ταινία, το έγχρωμο μαζί με το ασπρόμαυρο.

Τέλος, αξίζει να αναφέρουμε ότι ο διάσημος σκηνοθέτης Andrei Tarkovsky ήταν αυτός που δούλεψε αυτή την τεχνική σχεδόν σε όλες του τις ταινίες, φτιάχνοντας έτσι μαγευτικά πλάνα. Δικαίως, οι ταινίες του χαρακτηρίζονται ως έργα τέχνης.

Πέρα όμως από τις πολλές αναλύσεις, συγκεντρώσαμε και σας παρουσιάζουμε μερικές από αυτές τις ταινίες, που σίγουρα αξίζουν την προσοχή μας:

• Μπεν Χουρ – Ben Hur (1925)
• Dixiana (1930)
• Ο μάγος του Οζ – The wizard of Oz (1939)
• The women (1939)
• Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι – The picture of Dorian Grey (1945)
• Ζήτημα ζωής και θανάτου – A matter of life and death (1946)
• The secret garden (1949)
• Τραγουδώντας στη βροχή – Singin’ in the rain (1952)
• Η νύχτα και η ομίχλη – Nuit et brouillard (1956)
• Ιβάν, ο τρομερός, μέρος Β’ – Ivan Groznyy. Skaz vtoroy: Boyarskiy zagovor (1958)
• Καλημέρα θλίψη – Bonjour tristesse (1958)
• Δύο ώρες από τη ζωή μιας γυναίκας – Cléo de 5 à 7 (1962)
• Επιχείρηση κρεβατοκάμαρα – Tom Jones (1963)
• Ένας άντρας και μία γυναίκα – Un homme et une femme (1966)
• Αντρέι Ρουμπλιόφ – Andrey Rublev (1966)
• Τα 7 αμαρτήματα – Bedazzled (1967)
• Εάν… – If… (1968)
• Όλα για πούλημα – Wszystko na sprzedaz (1969)
• Ο Τζόνι πήρε το όπλο του – Johnny got his gun (1971)
• Το κουρδιστό πορτοκάλι – A clockwork orange (1971)
• Σολάρις – Solyaris (1972)
• Savages (1972)
• Αμερικανική νύχτα – La nuit américaine (1973)
• Ένας πολύ τυχερός άνθρωπος – O lucky man! (1973)
• Ο καθρέφτης – Zerkalo (1975)
• Allegro non troppo (1976)
• Ο άντρας που αγαπούσε τις γυναίκες – L’homme qui aimait les femmes (1977)
• Στάλκερ – Stalker (1979)
• Οργισμένο είδωλο – Ragign Bull (1980)
• Ο αταίριαστος – Rumble fish (1983)
• Νοσταλγία – Nostalghia (1983)
• Το πορφυρό ρόδο του Καΐρου – The purple rose of Cairo (1985)
• Από κάποιον θα το βρει- She’s gotta have it (1986)
• Η θυσία – Offret (1986)
• Τα φτερά του έρωτα – Der Himmel über Berlin (1987)
• Οι φάλαινες του Αυγούστου – The whales of August (1987)
• Άκουσα τις σειρήνες να τραγουδάνε – I’ve heard the mermaids singing (1987)
• Η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι – The unbearable lightness of being (1988)
• Ο κλέφτης των σαπουνιών – Ladri di saponette (1989)
• JFK: Η ιστορία που χαράχτηκε στη μνήμη μας – JFK (1991)
• Europa (1991)
• Chaplin (1992)
• Η λίστα του Σίντλερ – Schindler’s list (1993)
• Γεννημένοι δολοφόνοι – Natural born killers (1994)
• Καλλιτέχνες… στον ύπνο τους – Living in Oblivion (1995)
• Κρυφό ημερολόγιο – The pillow book (1996)
• Μαθήματα αμερικανικής ιστορίας – American history X (1998)
• Pleasanville (1998)
• The blair witch project (1999)
• Ο δρόμος για το σπίτι – Wo de fu qin mu qin (1999)
• Memento (2000)
• Συνειδητή ζωή – Walking life (2001)
• Το κλάμα βγήκε από τον Παράδεισο (2001)
• Kill Bill vol.1 (2003)
• Συνωμοσία θανάτου – The statement (2003)
• Το φάντασμα της όπερας – The phantom of the opera (2004)
• Αμαρτωλή πόλη – Sin city (2005)
• I’m not there (2007)
• Μαίρη και Μαξ – Mary and Max (2009)
• Αντίχριστος – Antichrist (2009)
• Οζ, μέγας και παντοδύναμος – Oz, Great and powerful (2013)
• Baby driver (2017)

Χρήστος Καλκάνης