Μετά τον «Κυνόδοντα» , την ταινία που εισήγαγε την φράση  “greek weird wave” στο λεξιλόγιο των απανταχού σινεφίλ και κριτικών και έκλεψε τις εντυπώσεις στο εξωτερικό αποσπώντας το βραβείο του τμήματος «Ένα κάποιο βλέμμα» στο φεστιβάλ των Καννών και ύστερα μια υποψηφιότητα για Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας, και τις «Άλπεις», που έφυγαν με το βραβείο σεναρίου , γραμμένου από τον Ευθύμη Φιλίππου, στο φεστιβάλ της Βενετίας, ο Γιώργος Λάνθιμος επιστρέφει φέτος με τον Αστακό, την πρώτη του αγγλόφωνη ταινία –μετά την μετοίκησή του στην γηραιά ήπειρο όπου ζει και εργάζεται τα τελευταία 5 χρόνια-,  μια ελληνοαγγλικοιρλανδική συμπαραγωγή .

Η ταινία που διαδραματίζεται στο εγγύς μέλλον, έχει ως κεντρικό ήρωα έναν εμφανώς αλλαγμένο Κόλιν Φάρελ, ο οποίος ,μετά την εγκατάλειψη από τη σύζυγό του, μεταφέρεται στο «Ξενοδοχείο», όπου πηγαίνουν όλοι οι singlesαυτού του δυστοπικού σύμπαντος. Τους δίνεται εκεί ένα χρονικό περιθώριο 45 ημερών προκειμένου να βρουν ταίρι και να συνεχίσουν τη ζωή τους, ειδάλλως μετατρέπονται σε ένα ζώο της επιλογής τους. Ο ίδιος ο πρωταγωνιστής κάνει την επιλογή του αστακού, απ΄ όπου προέρχεται και ο τίτλος της ταινίας, επειδή όπως λέει, ο αστακός είναι γαλαζοαίματος και γόνιμος μέχρι τα βαθιά του γεράματα. Όμως αποφασίζει πριν την εκπνοή της προθεσμίας να δραπετεύσει και να καταφύγει στο στρατόπεδο των «Μοναχικών», των οποίων ηγείται η γαλλίδα Λέα Σειντού, όπου πάλι έχουν τεθεί συγκεκριμένοι αυστηροί κανόνες, ο σημαντικότερος των οποίων, να μην ερωτευτούν οι μοναχικοί μεταξύ τους. Για άλλη μια φορά ο κεντρικός ήρωας αψηφά τους κανόνες και ερωτεύεται μια μοναχική, την οποία υποδύεται η Ρέιτσελ Βάις.

Ο Λάνθιμος  παραμένει πιστός  στην σκηνοθετική ματιά που τον καθιέρωσε ως τον πιο γνωστό και βραβευμένο έλληνα σκηνοθέτη της γενιάς του, ξεφεύγοντας από την γκροτέσκα και σκληρή πραγματικότητα του Κυνόδοντα και εισάγοντας στον Αστακό ένα ιδιόμορφο κοφτερό χιούμορ που συνεπαίρνει τον θεατή, καθώς επιλέγει να διακωμωδήσει τις ανθρώπινες σχέσεις και ό, τι αυτές περιλαμβάνουν. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι σατιρίζει εύστοχα κάποια συμπεριφορικά κλισέ κατά την προσπάθεια εξεύρεσης του πολυπόθητου αντικειμένου του έρωτα. Ο Αστακός είναι πάνω και πέρα απ’ όλα ένα σχόλιο πάνω στην μοναξιά και τον έρωτα και αποκαλύπτει την ναρκισσιστική διάθεση του ατόμου απέναντι στον έρωτα , αφού ερωτευόμαστε κυρίως την προβολή του εαυτού μας πάνω στον πολύτιμο άλλο. Έχει σημασία να παρατηρήσει κανείς πώς οι ήρωες της ταινίας ψάχνουν απεγνωσμένα να βρουν έστω ένα κοινό στοιχείο ανάμεσά τους, που θα αποτελέσει την βάση πάνω στην οποία θα οικοδομήσουν τον έρωτά τους και την κοινή τους ζωή, μια ταύτιση που συνιστά conditio sine qua non, χωρίς την οποία το ζευγάρι δεν μπορεί να υπάρξει. Ο Λάνθιμος διατηρεί και εδώ το «αποστειρωμένο» στυλ ομιλίας των ηθοποιών που γνωρίσαμε και στα πρότερα έργα του , τα πειθαρχημένα πλάνα και την απουσία υπερβολής στις ερμηνείες, αφού το δράμα της ίδιας της ιστορίας υπερτερεί. Το στεγνό και «οριζόντιο» περιβάλλον του πρώτου μέρους της ταινίας, όπου παρακολουθούμε τη ζωή και τα ευτράπελα στο ξενοδοχείο, διαδέχεται το πιο σκοτεινό και βίαιο δεύτερο μέρος της ταινίας που διαδραματίζεται στο δάσος με τους μοναχικούς , πριν έρθει το γλυκό κλείσιμο της ταινίας, συνοδευόμενο από μια εξαιρετική βερσιόν του τραγουδιού «τι είναι αυτό που το λένε αγάπη» ερμηνευμένο από την Σοφία Λόρεν, στην ταινία «Το παιδί και το δελφίνι».  

Το καστ που πλαισιώνει τους Κόλιν Φάρελ και Ρέιτσελ Βάις είναι λαμπρό και ανάμεσά τους βρίσκονται οι Μπεν Γουίσοου,Τζον Σ. Ράιλι, Λέα Σειντού,Αγγελική Παπούλια, και η ελληνογαλλίδα Αριάν Λαμπέντ, η οποία είναι και σύζυγος του Λάνθιμου, σε ένα ρόλο-κλειδί. Όλοι τους υπηρετούν πιστά το υπερρεαλιστικό όραμα του σκηνοθέτη τους. Η ταινία τιμήθηκε με το βραβείο της κριτικής επιτροπής στο φετινό φεστιβάλ των Καννών, ένα βραβείο που τιμά συνολικά τον σκηνοθέτη, τον σεναριογράφο και το επιτελείο των ηθοποιών.

Κρίσιμο ρόλο βέβαια παίζει , εκτός από το πειθαρχημένο βλέμμα του Λάνθιμου, και το σενάριο του μόνιμου πλέον συνεργάτη του, Ευθύμη Φιλίππου, παλιού γνώριμου του σκηνοθέτη από τον χώρο της διαφήμισης. Οι σαρκαστικοί και πολλές φορές αστείοι διάλογοι διατηρούν το ενδιαφέρον αμείωτο και συντελούν στην κατασκευή του παράξενου αλλά απόλυτα λιτού «λανθιμικού» σύμπαντος. Πρέπει φυσικά να αναφέρουμε ότι εντός της τρέχουσας εβδομάδας, μια άλλη ταινία στην οποία το σενάριο έγραψε ο Ευθύμης Φιλίππου τιμήθηκε με το ανώτατο βραβείο στο φεστιβάλ του Λονδίνου. Ο λόγος για την ταινία «Chevalier» , της Αθηνάς Ραχήλ Τσαγγάρη.

Η πορεία του Λάνθιμου διαφαίνεται σπουδαία, ειδικά αν λάβει κανείς υπόψη ότι έχει ήδη συμφωνήσει να ξεκινήσει γυρίσματα για μια νέα αγγλόφωνη ταινία με τίτλο «Τhe favourite» , με θέμα την μοναρχία της βασίλισσας Άννας της Αγγλίας, όπου όπως φαίνεται θα συνεργαστεί και πάλι με την Ρέιτσελ Βάις. Όπως και να έχει, είναι γεγονός ότι ο Λάνθιμος με τον Αστακό παραδίδει ένα εξαιρετικό , παραμυθένιο σχεδόν έργο, που επιδέχεται πολλών ερμηνειών και εντυπωσιάζει και τους πιο απαιτητικούς και σκεπτικούς απέναντι στο σινεμά του. 

 Φωτεινή Στεργίου