Μέσα σε 9 μόλις λεπτά, ο ουγγρικής καταγωγής σκηνοθέτης Charles Vidor (σκηνοθέτης της θρυλικής Gilda το 1946), καταφέρνει να αναπτύξει μια ολιγόλεπτη ματιά στον ψυχικό κόσμο ενός πονεμένου ανθρώπου.

Είναι ένα ψυχογράφημα της σκληρής ζωής, όπου ναι μεν αρχικά η αδικία προηγείται του δίκαιου, όμως μια ξαφνική αλλαγή της τελευταίας στιγμής, δείχνει πως τίποτα δεν έχει χαθεί. Κι ενώ μέχρι πρότινος πιστεύαμε ότι όλα πλέον είναι δεδομένα, το σπάσιμο του σκοινιού ανατρέπει την κατάσταση, γεννώντας έτσι μια νέα ελπίδα.

Για όσους από εσάς μπήκατε στον κόπο να παρακολουθήσετε το εν λόγω ταινιάκι, μπορείτε να καταλάβετε ότι αναφέρομαι στη σκηνή της αποτυχημένης εκτέλεσης του πρωταγωνιστή, που περνάει ξυστά από το θάνατο, τον προσπερνάει και οδεύει προς την ελευθερία. Μπορεί βέβαια το σκοινί να κόπηκε και ο ήρωας να βρήκε ξανά την προσωρινή ελευθερία του, όμως η σφιχτή θηλιά παραμένει στο λαιμό του, μη μπορώντας να τη βγάλει. Μάλλον η θηλιά παρέμεινε πάνω του, υπεθυμίζοντάς του πως το ενδεχόμενο της εκ νέου σύλληψής του είναι πολύ πιθανόν να πραγματοποιηθεί. Η μόνη του παρηγοριά είναι οι θύμισες του παρελθόντος, οικογενειακές στιγμές ευτυχίας με την γυναίκα του και τα παιδιά του, των οποίων δυστυχώς την τύχη δεν τη γνωρίζουμε.

Η ταινία τελειώνει σχετικά απότομα, όμως αν το καλοσκεφτεί κανείς θα δικαιολογήσει αυτό το ξαφνικό φινάλε. Ευθύς αμέσως θα σας αναλύσω το δικό μου σκεπτικό και θα καταλάβετε τι εννοώ: Ο πρωταγωνιστής μετά την απελευθέρωσή του, είχε την έντονη επιθυμία να ξαναγυρίσει στην οικογένειά του, ευελπιστώντας ότι όλα θα είναι όπως παλιά. Γι’ αυτό και τον βλέπουμε αρχικά να χαίρεται σαν σχολιαρόπαιδο. Αυτό θα μπορούσε να είναι ένα ευχάριστο, έως και φτηνιάρικο μπορώ να πω happy end, από τη στιγμή που βρίσκεται υπό αναζήτηση. Θα είχαμε την εντύπωση ότι ο σεναριογράφος προτίμησε να μας δώσει μια εύκολη λύση, εμπαίζοντας τη νοημοσύνη μας. Ευτυχώς στον παλιό κινηματογράφο, αυτά τα λαμβάνανε πολύ υπόψη τους οι δημιουργοί κι έτσι η εξέλιξη, αλλά και το φινάλε ήταν ως επί των πλείστων προσεγμένα. Μόλις ο ήρωάς μας προσγειώνεται στην πραγματικότητα, του κόβεται το γέλιο! Χάνεται ο ενθουσιασμός του και συνειδητοποιεί ότι αν γυρίσει πίσω στην οικογένειά του, θα τον αναζητήσουν οι στρατιώτες και θα τον εκτελέσουν εκ νέου. Επομένως, η ζωή του πήρε μία προσωρινή παράταση. Ωστόσο, οι όμορφες οικογενειακές στιγμές που πέρασε στο παρελθόν εξακολουθούν να βρίσκονται βαθιά χαραγμένες στο μυαλό του κι εμάς μας παρουσιάζονται με μια επιτυχημένη μίξη εικόνων.

Από το ξεκίνημα ως το τέλος της, η ταινία χαρακτηρίζεται από μια απαισιοδοξία. Ξεκινάει δυναμικά με τους στρατιώτες να ετοιμάζονται για την εκτέλεση και καταλήγει ως μια γλυκόπικρη αλληγορία. Φτάνουμε δηλαδή στο τέρμα των βασάνων του ήρωα, αλλά ως γνωστόν τα βάσανα ενός ανθρώπου δεν τελειώνουν ποτέ. Είναι σαν να βλέπουμε την πηγή με το νερό μπροστά μας και για κάποιον λόγο, να μην μπορούμε να πιούμε νερό. Παρόλα αυτά, το ταινιάκι αυτό καταφέρνει να σου αφήσει ανάμεικτα συναισθήματα αλλά και θαυμασμό για το βάθος της τέχνης.

Βαθμολογία: 4/5

Χρήστος Καλκάνης