Ολοκληρώθηκε με επιτυχία το βράδυ της περασμένης Τετάρτης το 17ο φεστιβάλ γαλλόφωνου κινηματογράφου της Αθήνας, με ένα ευδιάθετο κοινό, αποτελούμενο κατά κύριο λόγο από γαλλόφωνους αλλά και λάτρεις του γαλλικού σινεμά,οι οποίοι είχαν την ευκαιρία να χειροκροτήσουν την προσκεκλημένη του φεστιβάλ Josiane Balasko, που επανήλθε στην διοργάνωση έπειτα από σχεδόν μία δεκαετία, με αφορμή την παγκόσμια πρώτη προβολή της ταινίας «Μαμά, γύρισα!» (Retour chez ma mère)του Éric Lavaine, στην οποία η ίδια συμμετέχει ως ηθοποιός.

Της προβολής προηγήθηκε φυσικά η τελετή λήξης του φεστιβάλ με την απονομή των βραβείων κοινού και κριτικής επιτροπής. Το βραβείο κοινού Fischer έλαβε φέτος η πολυαναμενόμενη ταινία της Maiwenn «Ο βασιλιάς μου»(Mon roi) , η οποία αποτέλεσε και την ταινία έναρξης της φετινής διοργάνωσης. Από την άλλη, η κριτική επιτροπή, αποτελούμενη από τους Στεφανία Γουλιώτη, Λήδα Γαλανού, Παναγιώτη Ευαγγελίδη, Σπύρο Γιανναρά, και με προέδρους τις αδερφές Coulin, βράβευσε την ταινία «Γλυκιά απόδραση» (Comme un avion), σε σκηνοθεσία του Bruno Podalydès. Το thecinema.gr βρέθηκε στην τελετή λήξης. Ακολουθεί μια σύντομη εκτίμηση των ταινιών που είδαμε.

Maryland/ Διαταραχή

Ίσως η καλύτερη ταινία που παρακολουθήσαμε στο φεστιβάλ, το οποίο φέτος δεν μας επεφύλασσε πολλές εκπλήξεις. Το «Maryland» («Διαταραχή» ο ελληνικός τίτλος) της Alice Winocour, προβλήθηκε στο πανόραμα του γαλλόφωνου κινηματογράφου, ενώ προηγουμένως είχε παρουσιαστεί τον περασμένο Μάιο στο φεστιβάλ Καννών, στο τμήμα «Ένα κάποιο βλέμμα», όπου κέρδισε αναμφίβολα τις εντυπώσεις, αλλά και στο γκαλά του φεστιβάλ του Τορόντο.

Επιστρέφοντας από το Αφγανιστάν, ο Βενσάν (Matthias Schoenaerts) υποφέρει από μετατραυματικό στρες και αναλαμβάνει την φύλαξη της συζύγου και του παιδιού ενός πλούσιου Λιβανέζου επιχειρηματία, στην έπαυλή τους ,το “Maryland”. Ο επιχειρηματίας φαίνεται να έχει μπλεξίματα με την γαλλική κυβέρνηση και καθώς ο Βενσάν έχει υπό την προστασία του την Jessie (Diane Kruger) και τον γιο της, γοητεύεται από αυτήν ενώ παράλληλα παλεύει με την διαταραχή του.

Η Alice Winocour δίνει τον τόνο σε ένα εξαίρετο και αγωνιώδες θρίλερ. Διαμορφώνει μια πλήρως υποβλητική ατμόσφαιρα που απορροφά τον θεατή και τον βυθίζει στην ψύχωση του πρωταγωνιστή Ματίας Σόναρτς, ο οποίος αποδίδει με μια στιβαρή και σωματική ερμηνεία την κατάσταση στην οποία βρίσκεται ένας στρατιώτης που έχει μόλις επιστρέψει από την εφιαλτική πραγματικότητα ενός μαινόμενου πολέμου. Ο ίδιος έχει παραδεχθεί ότι προκειμένου να αποδώσει πιστά τον ρόλο του αφιερώθηκε πλήρως σε αυτόν και προέβη πολλές φορές σε ενέργειες , όπως η διακοπή του ύπνου ,που τον οδήγησαν στο νοσοκομείο. Η Νταιάν Κρούγκερ ταιριάζει απόλυτα στο προφίλ της παγερής συζύγου-τρόπαιο, αποκαλύπτοντας έπειτα τις αδυναμίες της. Η ένταση και η ροή των εξελίξεων δεν δίνουν το περιθώριο στο θεατή να εφησυχάσει. Λόγω της σύντομης διάρκειας του φιλμ και του απότομου φινάλε, φαίνεται ότι η οδύσσεια του πρωταγωνιστή συνεχίζεται και μετά τους τίτλους τέλους . Η Winocour μας έχει επιτρέψει να εισβάλλουμε σε ένα περιστατικό από την ταραχώδη πορεία του Βενσάν. Στα συν η μουσική επένδυση της ταινίας, από τον Gesaffelstein (κατά κόσμον Mike Lévy), που λειτουργεί καθοριστικά στην κατασκευή της κλειστοφοβικής ατμόσφαιρας με τους τέκνο, ηλεκτρονικούς ήχους και τους υπόκωφους θορύβους που πηγαίνουν χέρι-χέρι με την μανία καταδίωξης και τις παραισθήσεις του ήρωα. Η σκηνοθέτης, εκτός από ετούτη την δουλειά της, συνέγραψε επίσης το σενάριο της ταινίας «Mustang», την φετινή υποβολή της Γαλλίας για τα βραβεία Όσκαρ, και έχει παρουσιάσει έργα της πολλάκις στο φεστιβάλ των Καννών.

Mon Roi / Ο Βασιλιάς μου

«Ο Βασιλιάς μου», η ταινία έναρξης του φεστιβάλ, που κέρδισε το βραβείο κοινού και επίσης εντυπωσίασε πολύ. Το τελευταίο κινηματογραφικό πόνημα της νεαρής σκηνοθέτιδας Maïwenn, είναι αυτή η πολυτάραχη ερωτική ιστορία ανάμεσα σε έναν άνδρα και μια γυναίκα. Το κόνσεπτ τετριμμένο, η απόδοση όμως σαφέστατα πρωτότυπη και ελκυστική. Η Τόνι, ώριμη γυναίκα και μητέρα ενός μικρού αγοριού, βρίσκεται σε ένα κέντρο αποκατάστασης στη Γαλλία μετά από ατύχημα στο σκι που της προκάλεσε βλάβη στο γόνατο. Κατά την διάρκεια της παραμονής της εκεί, ανατρέχει στο παρελθόν της και συγκεκριμένα στην σχέση της με τον μεγάλο της έρωτα και πατέρα του παιδιού της, Ζορζό. Κάνοντας συνεχή φλάσμπακ , η Μαιγουέν μας συστήνει αυτήν την θυελλώδη και έντονη ερωτική σχέση, ιδωμένη από την γυναικεία οπτική γωνία. Στον ρόλο του Ζορζό ο έξοχος Βενσάν Κασέλ, υποδύεται έναν άνδρα με προσωπικότητα-οδοστρωτήρα, που εντυπωσιάζει και κλέβει την παράσταση μόλις βρεθεί σε έναν χώρο. Αυτό άλλωστε ήταν το συστατικό που τράβηξε σε εκείνον και την Τόνι. Τα παρελκόμενα όμως της εκκεντρικής περσόνας του βγαίνουν αργότερα στην επιφάνεια και διαταράσσουν τις ισορροπίες του ζευγαριού. Η Μαιγουέν αφηγείται την έντονη ιστορία του ζευγαριού με την κάμερα ανά χείρας, για να αποτυπώσει έτσι αρμονικά και την ασταθή σχέση των δύο πρωταγωνιστών, δίχως όμως να κρίνει και να καταδικάζει τους ήρωές της για τις επιλογές τους. Προτιμά αντί αυτών να δώσει έμφαση στην ένταση και τη δύναμη του ερωτικού πάθους που εξελίσσεται σταδιακά σε βαθιά αγάπη, η οποία επιλέγει να αγνοήσει τα κλισέ και τις συμβουλές του περιγύρου, όπως επίσης και τις συμβιβαστικές λύσεις του πρέπει-δεν πρέπει, σωστό-λάθος. Η Εμανουέλ Μπερκό είναι αξιόλογη σε έναν ρόλο απαιτητικό, με αδιάκοπες μεταπτώσεις και εκδηλώσεις πότε ακραίας χαράς, πότε ανέλπιστης στενοχώριας και θυμού. Χωρίς να καταφεύγει σε ερμηνευτικές υπερβολές, στέκεται συχνά ανέκφραστη ενώπιον των γεγονότων που συμβαίνουν στη ζωή της, ενώ στην πραγματικότητα μέσα της βρίσκεται ένα καζάνι που βράζει. Για την ταινία αυτή κέρδισε το βραβείο ερμηνείας στο περασμένο φεστιβάλ Καννών, αφού πρώτα εντυπωσίασε κοινό και κριτικούς (το κοινό των Καννών χειροκροτούσε συγκινημένο για 8 λεπτά μετά την προβολή του φιλμ). Η ταινία αναμένεται να κάνει την έξοδό της στις εγχώριες αίθουσες στις 21 Απριλίου .

En équilibre/ Λεπτές ισορροπίες

Η νέα ταινία του Ντενίς Ντερκούρ, σκηνοθέτη των ταινιών «Το κορίτσι που γυρίζει τις σελίδες», και «Demain, dès l’aube», που εντυπωσίασαν αμφότερες τις χρονιές που παρουσιάστηκαν στο φεστιβάλ Καννών, καταπιάνεται με την αληθινή ιστορία ενός ιππέα και κασκαντέρ (τον υποδύεται ο Αλμπέρ Ντουποντέλ), ο οποίος μετά από ατύχημα κατά τη διάρκεια γυρισμάτων γαλλικής ταινίας, έμεινε ανάπηρος. Καθηλωμένος και ανήμπορος να εξασκήσει το επάγγελμά του , γνωρίζει μια όμορφη ασφαλίστρια, παντρεμένη και μητέρα δύο παιδιών (Σεσίλ ντε  Φρανς), που τον επισκέπτεται τακτικά ώστε να τακτοποιήσει τυχόν εκκρεμότητες που σχετίζονται με το ατύχημά του. Όμως οι δυο τους νιώθουν κάποιου είδους έλξη μετά τη γνωριμία τους. Σιγά σιγά , εκείνος βρίσκει την δύναμη να ξεπεράσει το φόβο του και να ανέβει και πάλι στο αγαπημένο του άλογο, ενώ εκείνη να καταπιαστεί με την μουσική της και να φρεσκάρει τις ικανότητές της ως πιανίστα, που αποτελεί το μεγάλο της όνειρο. Προοδευτικά και αθόρυβα αναπτύσσεται μεταξύ τους ένας έρωτας που τους λυτρώνει και καθίσταται το μέσο για την αναγέννησή τους.

Το χαρακτηριστικό στην ταινία αυτή του Ντερκούρ, αλλά και ευρύτερα στον τρόπο που επιλέγει να κινηματογραφεί, είναι ότι δε δίνει όλες τις απαντήσεις. Οι ερμηνείες των ηθοποιών δημιουργούν αινίγματα που καλείται ο θεατής να λύσει και να δώσει τις απαντήσεις που τον ικανοποιούν. Πρόκειται για μια χαρακτηριστικά γαλλική ταινία, όπου η μουσική και οι συνθέσεις διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο, αφού ο ίδιος ο συμπαθέστατος σκηνοθέτης ήταν παλαιότερα σολίστας άλτο στη Συμφωνική ορχήστρα της Γαλλίας, πολύ πριν καταπιαστεί με την τέχνη της σκηνοθεσίας.

Retour chez ma mère / Μαμά, γύρισα! 

«Μαμά, γύρισα!» τιτλοφορείται η νέα ταινία του Ερίκ Λαβέν, όπου εμφανίζεται η αγαπημένη στο ελληνικό κοινό Ζοσιάν Μπαλασκό, στον ρόλο της καταπιεστικής μητέρας. Η ιστορία έχει ως εξής :

Η Στεφανί, μια σαραντάρα διαζευγμένη μητέρα που μόλις έχασε την δουλειά της, αναγκάζεται λόγω βιοποριστικής δυσκολίας να επιστρέψει στο πατρικό της σπίτι και να ζήσει με την καταπιεστική και φορτική  μητέρα της. Εκτός αυτού, ανέχεται την μνησικακία των δύο αδερφών της, που της φέρονται ακόμη σα να είναι μια ανώριμη ανήλικη. Καθώς ξεδιπλώνονται διάφορα κωμικά περιστατικά , η οικογένεια έρχεται αντιμέτωπη με καλά κρυμμένα μυστικά..

Η υπόθεση της κωμωδίας αυτής θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τετριμμένη , γνωστό το σενάριο άλλωστε ενηλίκων που γυρίζουν κακήν κακώς στο πατρικό τους εν μέσω οικονομικής κρίσης. Όμως εδώ η πρωτοτυπία έγκειται στο ώριμο της ηλικίας της πρωταγωνιστικής φιγούρας, την οποία υποδύεται η Alexandra Lamy. Εδώ έχουμε να κάνουμε με μια σαραντάρα πλέον, που φαινομενικά είχε ολόκληρη την ζωή της τακτοποιημένη και είχε κερδίσει πλήρως την ανεξαρτησία της δημιουργώντας δική της οικογένεια. Αρχιτέκτονας με πολλά προσόντα και μακρά επαγγελματική πορεία ,έχοντας στο ενεργητικό της γάμο και παιδί, η Στεφανί διατηρούσε τα πάντα υπό έλεγχο. Μέχρι που φτάνει η στιγμή του διαζυγίου, και αργότερα η εταιρία στην οποία δουλεύει χρεοκοπεί, αφήνοντάς την μετέωρη. Βρίσκει λοιπόν διαφυγή στο σπίτι της αγαπημένης και παρεμβατικής της μητέρας, και συνειδητοποιεί έκπληκτη ότι εκείνη ζει μια πολύ πιο ευτυχισμένη ζωή από την ίδια. Την παράσταση κλέβει φυσικά η Ζοσιάν Μπαλασκό, που «λύνει και δένει» ως μητέρα ,σε ένα ρόλο κομμένο και ραμμένο στα μέτρα της. Συνολικά έχουμε να κάνουμε με μια συμπαθή γαλλική ταινία που κρατάει ευχάριστη συντροφιά στο θεατή με τις έξυπνες, αστείες ατάκες και τις ευφάνταστες ερμηνείες. 

Φωτεινή Στεργίου